Çocukken, muhtemelen liseye giden bir tanıdığa ait,  Türk Dili ve Edebiyatı ders kitabını karıştırmış, Ahmet Haşim’in “Merdiven” şiirini okumuştum. “Ağır ağır çıkacaksın bu merdivenlerden” dizesiyle çocuk muhayyilemde geniş, oldukça geniş, gökyüzüne doğru yükselen ve sonu görülmeyen bir merdivenin basamaklarını tırmanırken bulmuştum kendimi. Şimdi o basamaklardan bir haylisini geride bırakmış olsam da hâlâ bu şiiri okuduğumda o geniş merdiven beliriveriyor gözümde.

Ahmet Hamdi Tanpınar’ın “Hilkat onu bir nevi ressam yaratmıştı.” cümlesini okuyunca çocukluğumda gördüğüm merdiven geldi aklıma. İmaj, edebi sanat, şekil, mana, metafor gibi kelimeleri duymamış bir çocuk bile Ahmet Haşim şiirini okuduğunda bir tablonun içerisinde buluyorsa kendini, bu şair şüphesiz büyük bir ressamdır. Sözcüklerle hayali bir âlemin tablosunu armağan etmektedir bize. Tıpkı Abdülhak Şinasi’nin “Ahmet Haşim’in gölü o kadar tabii ki ben bile onu okuduğumdan beri bu kocaman şehrin belki her bir bahçesinden daha çok, bir gölün civarında geziniyor gibiyim.” sözlerinde ifadesini bulduğu gibi. 

Ahmet Haşim şiirinin bu özelliğini, Yahya Kemal, “teşbihleri ile Çin, Hint, İran ve eski Türk ressamlarını gölgede bırakır bir sanatkardır.” diyerek dile getirmiştir. Nurullah Ataç ise bir yazısında “Haşim sesler işiten bir adam değil, seslerde bile renkler gören bir adamdı.” diyor.

Haşim gördüğü renkleri şiirlerinde öylesine güzel vurgulamıştır ki, kimi şiirlerini okurken sözcükleri renkler halinde görürüz. Kızılın, sarının, mavinin akisleriyle gözlerimiz kamaşır; izlediğimiz tablonun büyüsünde kayboluruz.  

Yukarıda bahsi geçen “Merdiven” şiiri de Haşim’in renklerinden hayli nasibini almıştır. Yazımızı, bu şiirin, okuyucusuna cömertçe sunduğu görsel şölenle bitirelim.  

 

MERDİVEN

Ağır, ağır çıkacaksın bu merdivenlerden,

Eteklerinde güneş rengi bir yığın yaprak,

Ve bir zaman bakacaksın semâya ağlayarak...

Sular sarardı... yüzün perde perde solmakta,

Kızıl havâları seyret ki akşam olmakta...

Eğilmiş arza, kanar, muttasıl kanar güller;

Durur alev gibi dallarda kanlı bülbüller,

Sular mı yandı? Neden tunca benziyor mermer?

Bu bir lisân-ı hafîdir ki ruha dolmakta,

Kızıl havâları seyret ki akşam olmakta...

Ahmet HAŞİM