Beste Bekir
bestebekir@hotmail.com
BÜYÜLÜ GERÇEKÇİLİĞİN ÖDÜLLÜ YAZARI
11/04/2021 Halk arasında Gabo veya Gabito olarak bilinen Gabriel Garcia Marquez, Latin Amerika'nın en önemli edebiyatçılarından biridir ve büyülü gerçekçiliğin bir temsilcisi olarak anılan Kolombiyalı bir yazar, gazeteci, şair, editör ve senaristtir. Başyapıtı Yüzyıllık Yalnızlık, İspanyol dilinin temel referanslarından biridir ve bugün evrensel edebiyatın parmakla gösterilen bir şaheseridir.Gabriel Garcia Marquez, 6 Mart 1927'de Kolombiya'nın Aracataca kasabasında doğar. Babası Gabriel Eligio Garcia, annesi ise Luisa Santiaga Marquez Iguaran'dır. Hayatlarını daha iyi şartlarda sürdürebilmek ve hayata dair yeni fırsatlar yakalayabilmek için çocuklarını kendi anne babalarına bırakarak Barranquilla'ya yerleşmek zorunda kalırlar. Bu dönem Gabo'nun büyükanne ve büyükbabasının öğretilerinden faydalandığı, dolayısıyla edebi yaratıcılığına ilham kaynağı olacak nitelikte verimli bir dönemdir. 1947 yılında hukuk okumak için Bogota'daki Ulusal Üniversite'ye kaydolan yazar ilk öyküsünü El Espectador gazetesinde "Üçüncü İstifa" adıyla yayınlar. Bir yıl sonra, Kolombiya siyasetinin önemli figürlerinden Jorge Eliecer Gaitan'ın başkanlık kampanyası sırasında öldürülmesinin ardından, Bogotazo adıyla bilinen bir isyan patlak verir ve Bogota şehir merkezinin büyük bir kısmı bu isyan sonucu yıkıma uğrar. Aynı zamanda üniversitenin de süresiz olarak kapanmasına neden olan bu karışılık dalgası sonrası Marquez, Cartagena Üniversitesi'ne kaydolur ve El Universal'de muhabir olarak çalışmaya başlar. Marquez 1950'de üniversiteden mezun olur olmaz gazeteciliğe duyduğu ilgi sebebiyle Barranquilla'ya taşınarak El Heraldo Gazetesi için çalışmaya başlar. Orada Kolombiyalı yazar Jose Felix Fuenmayor ve Katalan asıllı İspanyol yazar Ramon Vinyes ile Barranquilla Grubu'na katılır. Barranquilla Grubu, Latin Amerika'nın önde gelen entelektüellerinin bir araya gelerek oluşturduğu edebiyat, gazetecilik, sinema ve resim üzerine söyleşen ve tartışan bir topluluktur. 1958'de Mercedes Barcha ile dünya evine giren Marquez'in bu evlilikten Rodrigo García Barcha ve Gonzalo Garcia Barcha isimli iki oğlu dünyaya gelir. Oğlu Rodrigo Garcia bugün ünlü bir film yapımcısıdır. 1967'de, kısa sürede en çok satan kitaplardan biri hâline gelen Yüzyıllık Yalnızlık, Marquez'i yazar olarak zirveye taşır. O zamandan itibaren kendini yazmaya adar, edebi çalışmaları ve gazeteciliğinin de katkısıyla önemli bir estetik ve politik etki yaratır. Yüzyıllık Yalnızlık, Latin Amerika kültürünün en sembolik romanı hâline gelir. Kimi edebi çevreler bu eseri, büyülü gerçekçiliğin bir parçası olarak görürken, XX. yüzyılın önde gelen Kübalı yazarı Alejo Carpentier için bu eser muhteşem gerçekliğin ifadesidir. Marquez, bu kapsamlı hayal gücü çalışmasında yalnızlığa mahkûm bir aile olan Buendia ailesinin yedi neslinin hikâyesini anlatmaktadır. Kendisinin ise kitabı için kullandığı şu ifadeler dikkat çekicidir: "Yüzyıllık Yalnızlık'ı yazmaya başladığımda, çocukluğumda beni etkilemiş olan her şeyi edebiyat aracılığıyla aktarabileceğim bir yol bulmak istiyordum. Çok kasvetli kocaman bir evde, toprak yiyen bir kız kardeş, geleceği sezen bir büyükanne ve mutlulukla çılgınlık arasında ayrım gözetmeyen, adları birörnek bir yığın hısım akraba arasında geçen çocukluk günlerimi sanatsal bir dille ardımda bırakmaktı amacım. Yüzyıllık Yalnızlık'ı iki yıldan daha kısa bir sürede yazdım. Ama daktilomun başına oturmadan önce bu kitap hakkında düşünmek on beş, on altı yılımı aldı. Büyükannem, en acımasız şeyleri, kılını bile kıpırdatmadan, sanki yalnızca gördüğü şeylermiş gibi anlatırdı bana. Anlattığı öyküleri bu kadar değerli kılan şeyin, onun soğukkanlı tavrı ve imgelerindeki zenginlik olduğunu kavradım. Yüzyıllık Yalnızlık'ı büyükannemin işte bu yöntemini kullanarak yazdım. Bu romanı büyük bir dikkat ve keyifle okuyan, hiç şaşırmayan sıradan insanlar tanıdım. Şaşırmadılar; çünkü ben onlara hayatlarında yeni olan bir şey anlatmamıştım. Kitaplarımda gerçekliğe dayanmayan tek cümle bulamazsınız." Gabriel Garcia Marquez hayatı boyunca birçok ödüle ve madalyaya layık görülür. Bunlardan en önemlileri şunlardır: Yazarlar ve Sanatçılar Derneği birincilik ödülü(1955), ESSO Roman Ödülü (1961), New York'taki Columbia Üniversitesi'nde fahri doktora unvanı (1971), Neustadt Uluslararası Edebiyat Ödülü (1972), Romulo Gallegos Yüzyıllık Yalnızlık Ödülü (1972), Jorge Dimitrov Barış Ödülü (1979), Fransız Lejyonu Onur Madalyası (1981), Meksika Aztek Kartalı Nişanı (1982), Nobel Edebiyat Ödülü (1982), Bogota Gazetecilikte Kırk Yıl Ödülü (1985). Ayrıca Kolombiya hükümeti yazarı ölümsüzleştirmek için Bogota'da Gabriel Garcia Marquez Kültür Merkezi'ni açar ve 2016 yılında Kolombiya pesosunun elli binlik banknotlarına yazarın resmini basar. 1999'da Marquez'e lenfoma kanseri teşhisi konur, tedaviye olumlu yanıt verse de 2014 yılında hastalık yeniden ortaya çıkar ve yayılır. Ünlü yazar, 7 Nisan 2014'te Mexico City'de hayata gözlerini yumar. |
Yorumlar |
Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yapmak için tıklayın |
Yazarın diğer yazıları |
BAĞIMSIZLIK VE ÖZGÜRLÜK: KADIN KARAKTERLERİN PORTRELERİ - 04/06/2024 |
Gerek Türk edebiyatına gerekse dünya edebiyatına ait ünlü eserlerin merkezindeki kadın karakterlerden anlaşıldığı üzere, edebi eserler kadınları yalnızca romantik figürler olarak görmeyi reddeder. |
POSTKOLONYAL EDEBİYAT: KİMLİK, AİDİYET VE DİRENİŞ ANALİZİ - 23/08/2023 |
Sömürgeciliğin bıraktığı sorunları felsefi ve edebi teoriyle açıklayan edebi akıma postkolonyalizm denir. |
İNSANCIL EDEBİYAT - 18/12/2021 |
Edebiyat ideolojilerüstüdür, ideolojik ya da başka birtakım kalıplara sığdırılamayacak denli engin bir okyanustur. |
FELSEFEDEN ŞİİRE UZANAN YOL: ORUÇ ARUOBA - 11/07/2021 |
Ahmet Oruç Aruoba, 14 Temmuz 1948'de Kocaeli'nin Karamürsel ilçesinde dünyaya gelir. Türk Silahlı Kuvvetleri mensubu Fahri Aruoba ile şair, gazeteci Muazzez Kaptanoğlu'nun üç çocuğundan biridir. |
DİRİM - 02/06/2021 |
Hayalin Işıltılar İklimi'nden "Dirim" isimli şiiri... |
KADININ ŞİİRSEL SESİ: GABRIELA MISTRAL - 12/05/2021 |
"Öpücükler" şiiri, en popüler şiirlerinden biri olmasının yanı sıra, Gabriela Mistral'ın ruhunun şiirselliğini de gözler önüne sermektedir. |
"SEVME SANATI" ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME - 26/04/2021 |
Erich Fromm'un 1956'da yayınlanan "Sevme Sanatı" adlı kitabı, bir kitaptan daha fazlasıdır. Birkaç nesil için ilham kaynağı olan bu yapıt, hâlen güncelliğini korumaktadır. |
MODERNİZME BİR BAŞKALDIRI: ULTRAİZM - 27/03/2021 |
Edebi ultraizm, I. Dünya Savaşı'nın sonunda ortaya çıkan bir İspanya ve Latin Amerika kökenli harekettir. Ultraist hareketin temel amacı, modernizme ve 98 Kuşağı'na karşı cephe oluşturmaktır. |
HAYATA TUTUNAMAYAN ŞAİR: GEORG TRAKL - 17/03/2021 |
Trakl şiirlerinde çürüme, yalnızlık ve ölüm düşüncelerini âdeta ete kemiğe bürüyerek biçimsel ve tonal güzellikle birleştirir. Özellikle geç dönem şiirleri kıyamet duygusu ile karakterize edilir ve yaklaşan bir felaket hissini aktarır. |
Devamı |