Mine Kırıkkanat Elif Şafak'a açtığı 'intihal' davasını kazandı.
Gazeteci-yazar Mine Kırıkkanat, yazar Elif Şafak aleyhine açtığı intihal davasını kazandı. Kırıkkanat, Şafak'ın Bit Palas romanının 12 yıl önce yazdığı Sinek Sarayı romanından intihal olduğu gerekçesiyle dava açmıştı. İki yıl süren dava sonunda mahkeme Kırıkkanat'ın açtığı davayı kabul etti. Mahkeme, Elif Şafak'ın Mine Kırıkkanat'a maddi ve manevi tazminat ödemesine karar verdi. Kırıkkanat, mahkemenin bu kararını sosyal medya hesabından duyurdu.
Mine Kırıkkanat'ın "Sinek Sarayı" adlı romanı ilk kez 1990 yılında yayınlandı. Kırıkkanat'ın romanı, sonraki yıllarda farklı yayınevlerinden de çıktı. Elif Şafak'ın "Bit Palas" romanı ise ilk kez 2002 yılında yayınlandı ve son baskısı ise 2009'dan itibaren Doğan Yayıncılık tarafından yayımlandı.
Mine Kırıkkanat, Elif Şafak'ın Bit Palas romanının kendi romanından intihal olduğu gerekçesiyle 19 Ekim 2021 tarihinde mahkemeye manevi-maddi tazminat istemli dava açtı. Dava dilekçesinde, Şafak'ın Bit Palas romanının 60'ıncı sayfadan ötesinin kurgusu, mekanı, bazı karakterleri ve yazım üslubunun Kırıkkanat'ın yazmış olduğu Sinek Sarayı'ndan intihal edildiği iddia edildi. Mine Kırıkkanat'ın Sinek Sarayı adlı 142 sayfalık kısa romanında 5 katlı 5 dairede yaşayan marjinal kiracıların öykülerinin anlatıldığı, bu metinden yola çıktığı öne sürülen Elif Şafak'ın ise 379 sayfalık Bit Palas adlı uzun romanında 5 katlı apartmanın 10 dairesinde yaşayan marjinal kiracıların öykülerinin anlatıldığı belirtildi.
Kırıkkanat, Şafak'ın kendi romanındaki her karakterin avatarını yaratarak ve fazladan eklediği karakterlerle yaptığı intihali söz çokluğunda saklamaya çalıştığı öne sürüldü. Elif Şafak ve kitabı basan Doğan Yayıncılık ve Yapımcılık Tic. A.Ş'den maddi ve manevi tazminat talebinin yanı sıra piyasaya henüz sürülmemiş olan davaya konu kitapların piyasaya sunulmasının men edilmesi, yeni kitap çıkarılmaması, tecavüzün ref'i, piyasaya sürülmüş olanların toplatılmasına, kitapların toplanması, kitaptan elde edilen karın Kırıkkanat'a iade edilmesi ve hükmün tirajı en yüksek beş gazeteden üçünde ilan edilmesi de talep edildi.
ELİF ŞAFAK DAVANIN REDDİNİ TALEP ETTİ
Elif Şafak ise cevap yazısında, esinlenme iddiasının dahi ileri sürülmesinin gerek edebiyat gerekse hukuk açısından mümkün olmadığını ifade ederek, davanın reddini istedi. Davalı şirket Doğan Yayıncılık ve Yapımcılık Tic. AŞ'nin sunduğu cevap dilekçesinde, iddiaların hukuki dayanağı bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddi talep edildi.
DAVA İKİ YILDA SONUÇLANDI
Anadolu 1. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi'nde iki yıl süren dava, 14 Aralık 2023 tarihinde karara bağlandı. Mahkeme, Mine Kırıkkanat'ın açtığı davanın kabulüne karar verdi. Mahkeme, davalı Şafak ve Doğan Yayıncılık'ın davacı tarafından Fikir ve Sanat Eserleri Kanunundan kaynaklı haklarının ihlal ettiğine, davacının mali ve manevi haklarına tecavüzün ref'ine karar verdi.
ELİF ŞAFAK MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT ÖDEYECEK
Ayrıca Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'nun 70/2. maddesi uyarınca bin lira maddi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan alınıp davacıya ödenmesine hükmedildi. Mahkeme, 159 bin 51 lira 65 kuruş maddi tazminatın talep artırım tarihi olan 26 Eylül 2023'ten itibaren işleyecek yasal faizle birlikte davalı Şafak tarafından ödenmesini kararlaştırdı. Kararda, 83 bin 666 lira 87 kuruş olarak belirlenen maddi tazminatın da talep artırım tarihi olan 26 Eylül'den itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı Doğan Yayınları Yayıncılık ve Yapımcılık Tic. AŞ'den alınıp davacı tarafa ödenmesine hükmetti. Ayrıca 10 bin lira manevi tazminatın davalılar tarafından davacıya ödenmesine karar verildi. Mahkeme, kararın kesinleşmesinden sonra Türkiye'de tirajı en yüksek 3 gazeteden birinde, bir kez ilan verilmesine ve masrafın davalıdan alınmasına hükmetti.
Bu dava üzerinden edebiyatımızda yeniden intihal konusu konuşulmaya başlandı. Bir kısım edebiyatçılar iki eser arasında intihal ilişkisi kurulamayacağını söylemekteler. Tartışma bu dava üzerinden yeniden alevlendir.
Bilindiği gibi akalemler dergisinde Elif şafak'ın Havva'nın Üç Kızı romanın da bir filimden intihal olduğuna dair eleştiri yazıları yer almış edebiyat kamuoyu uzun bir süre de bu olayı konuşmuştu.
